تاریخ خودرو در امارات متحده عربی (UAE) بازتابدهندهی توسعه سریع این کشور از مجموعهای از جوامع کوچک بیابانی به یک مرکز جهانی برای تجارت، لوکسگرایی و نوآوری است.
از نخستین خودروهای وارداتی دهه ۱۹۴۰ تا بازار پیشرفتهی امروزی، مسیر تحول خودرویی امارات یکی از سریعترین و چشمگیرترین دگرگونیها در جهان مدرن محسوب میشود.
آغاز اولیه (دهههای ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰)
اولین خودروها در اواخر دهه ۱۹۴۰ وارد امارات شدند و عمدتاً از ایالات متحده و بریتانیا به کشور آورده شدند.
خودروهایی مانند فورد، دوج و کادیلاک در اختیار تجار و شخصیتهای برجستهی محلی قرار داشتند.
در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، خودروهای ۴×۴ مقاوم بریتانیایی و کامیونهای نظامی بازنشسته محبوب شدند، زیرا توانایی عبور از بیابان و مسیرهای طولانی بین سکونتگاهها را داشتند.
زیرساخت جادهای محدود بود و بیشتر سفرها از مسیرهای شنی انجام میشد. خودروهایی مانند Land Rover Series I برای عبور از بیابان حیاتی بودند.
یکی از نخستین خودروهای لوکس منطقه، یک Rolls-Royce Phantom V متعلق به شیخ زاید بن سلطان آل نهیان بود که آغازگر فرهنگ خودرویی در میان حاکمان امارات بهشمار میرفت.
گسترش و نوسازی (دهههای ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰)
با کشف نفت و تأسیس رسمی کشور در سال ۱۹۷۱، امارات وارد دوران مدرنسازی سریع شد که تأثیر چشمگیری بر حملونقل گذاشت.
جادههای آسفالتهی جدید اماراتهای ابوظبی، دبی، شارجه و دیگر مناطق را به هم متصل کردند و مالکیت خودرو در میان مردم گسترش یافت.
در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، واردات خودروهای ژاپنی، آمریکایی و اروپایی رشد چشمگیری داشت و برندهایی چون تویوتا، نیسان، مرسدسبنز و شورولت بازار را در دست گرفتند.
فرهنگ رانندگی در بیابان و محبوبیت خودروهای آفرود باعث برگزاری رویدادهایی مانند مسابقات دونباشینگ و رالیهای بیابانی شد.
در سال ۱۹۸۹، نخستین نمایشگاه بینالمللی خودروی دبی (Dubai International Motor Show) برگزار شد که صنعت خودروی امارات را وارد عرصه جهانی کرد.
دهه ۱۹۹۰ همچنین شاهد یکی از نخستین تلاشها برای تولید خودروی داخلی بود: پروژه Moon Leopard در منطقه آزاد جبلعلی، که هدف آن ساخت خودروهایی با طراحی بومی بود.
رونق خودرویی قرن بیستویکم (دهههای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰)
در آغاز قرن بیستویکم، امارات به یکی از رهبران منطقه در حوزه واردات، صادرات مجدد و خردهفروشی خودرو تبدیل شد.
برندهای لوکس و اسپرت مانند فراری، لامبورگینی، بنتلی و رولزرویس با افتتاح نمایشگاههای اختصاصی در دبی و ابوظبی حضور خود را پررنگتر کردند.
در همین دوران، پلتفرمهای خرید و فروش خودرو و حراجیهای معتبری مانند Emirates Auction و Marhaba Auctions شکل گرفتند که شفافیت و اعتماد را به بازار خودرو افزودند.
بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، فروش سالانهی خودرو در امارات از حدود ۲۱۳ هزار دستگاه به بیش از ۴۰۰ هزار دستگاه افزایش یافت و این کشور را در میان بزرگترین بازارهای خودرویی خاورمیانه قرار داد.
شبکهی لجستیکی پیشرفتهی کشور — شامل بندر جبل علی، منطقه آزاد شارجه و منطقه آزاد رأسالخیمه — امارات را به مرکز صادرات مجدد خودرو به آفریقا، آسیا و قفقاز تبدیل کرد.
در سال ۲۰۱۲، شرکت W Motors مستقر در دبی با معرفی Lykan HyperSport، نخستین ابرخودروی ساختهشده در خاورمیانه را عرضه کرد؛ اتفاقی تاریخی در صنعت خودروسازی منطقه.
نقش فرهنگ خودرویی و ورزشهای موتوری
علاقهی مردم امارات به خودرو فراتر از مالکیت است و در سبک زندگی و ورزشهای موتوری نمود دارد.
رویدادهایی مانند Gulf Car Festival، Custom Show Emirates و Abu Dhabi Grand Prix هر ساله توجه جهانیان را به خود جلب میکنند.
باشگاه Automobile and Touring Club of the UAE (ATCUAE) که در سال ۱۹۶۵ تأسیس شد، مسئول برگزاری مسابقات ملی و نمایندهی رسمی امارات در FIA (فدراسیون بینالمللی اتومبیلرانی) است.
فرهنگ تیونینگ، درگریس، دریفت و رانندگی آفرود به بخش جداییناپذیر از هویت اجتماعی مردم امارات تبدیل شده است.
گذار به سوی پایداری (دهه ۲۰۲۰ تا امروز)
در سالهای اخیر، دولت امارات تمرکز خود را بر پایداری و حرکت به سمت خودروهای برقی بهعنوان بخشی از چشمانداز ملی کشور قرار داده است.
شهرداریهای دبی و ابوظبی مشوقهایی برای خودروهای برقی ارائه کردهاند، از جمله پارکینگ رایگان، معافیت از عوارض و توسعه ایستگاههای شارژ عمومی.
خودروسازان بزرگ جهانی نیز با امارات همکاری کردهاند تا مراکز منطقهای مونتاژ و صادرات خودروهای برقی ایجاد کنند.
در سال ۲۰۲۴ اعلام شد که شرکت Stellantis مرکز تولید و صادرات خودروهای برقی خود را در ابوظبی احداث خواهد کرد تا بازارهای خاورمیانه و آفریقا را پوشش دهد.
شرکتهای محلی مانند W Motors به نوآوری در طراحی و عملکرد ادامه میدهند و استارتآپها به سمت سیستمهای هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی حرکت میکنند.
این گذار سبز، بخشی از اهداف توسعه پایدار کشور در چارچوب استراتژی ۲۰۵۰ امارات است.
میراث
امارات امروز بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین بازارهای خودرویی جهان شناخته میشود.
این کشور نهتنها دروازهای برای تجارت جهانی خودرو و نوآوری است، بلکه سبک زندگی لوکس و مدرن را با پایداری و آیندهنگری ترکیب کرده است.
از مسیرهای شنی نخستین دههها تا ابرخودروهای امروزی و وسایل نقلیه برقی، تاریخ خودرویی امارات نماد پیشرفت، جاهطلبی و سازگاری با آینده است.
منابع
• [https://www.thenationalnews.com/uae/transport/end-of-the-internal-combustion-engine-part-1-how-cars-came-to-the-uae-1.693457 The National – «چگونه خودروها وارد امارات شدند»]
• [https://www.customshowemirates.com/2021/11/02/history-of-cars-in-the-united-arab-emirates/ Custom Show Emirates – «تاریخچه خودرو در امارات»]
• [https://www.thenationalnews.com/uae/back-from-a-spin-through-uae-history-1.544207 The National – «نگاهی به تاریخ خودرویی امارات»]
• [https://www.thenationalnews.com/lifestyle/motoring/the-moon-leopard-the-first-car-built-in-the-uae-1.420924 The National – «اولین خودروی ساختهشده در امارات؛ Moon Leopard»]
• [https://legacy.export.gov/article?id=United-Arab-Emirates-Automotive Export.gov – «نمای کلی بازار خودرویی امارات»]
• [https://www.focus2move.com/emirates-automotive-market/ Focus2Move – «آمار و دادههای بازار خودرویی امارات»]
• [https://en.wikipedia.org/wiki/W_Motors Wikipedia – «W Motors»]
• [https://en.wikipedia.org/wiki/Automobile_%26_Touring_Club_of_the_United_Arab_Emirates Wikipedia – «باشگاه اتومبیل و تورینگ امارات»]
• [https://timesofindia.indiatimes.com/world/middle-east/global-auto-giant-stellantis-to-set-up-ev-manufacturing-and-export-hub-in-abu-dhabi/articleshow/124569213.cms Times of India – «Stellantis قصد دارد مرکز تولید و صادرات خودروهای برقی در ابوظبی تأسیس کند»]
• [https://mraghazamani.com MR Aghazamani – «تاریخچه صنعت خودرو و تحلیل بازار خودرو»]
